Wędrówki Pyzy

"Matulu, matulu, ta Pyza ma oczy
Ja Pyzę na łyzę a ona jak skoczy"

Mało kto z nas wie, że pierwsze opowiadania o Pyzie zostały wydane jeszcze przed wojną, w 1938 roku. Żywa kluseczka wędrowała wtedy po przedwojennych granicach Polski, nie omijając także Lwowa i Wilna. Co zresztą do dziś z sentymentem wspomina Adam Kilian, sam lwowiak. Po wojnie oczywiście wędrówki Pyzy należało przystosować do nowych, socjalistycznych granic i do nowych, socjalistycznych warunków. Pyza podczas swoich wędrówek spotyka więc kaszubską gospodynię, ale i radzieckiego budowniczego Pałacu Kultury. Tańczy do ludowych melodii, ale i wzorem robotnic siada na traktor.

“I na pierwszym traktorze jedzie Pyza i orze,
wiatr w chusteczkę jej furka czerwoną.
Stoi w bruździe obsługa, a mechanik aż mruga:
- Nie na darmo tę Pyzę chwalono!”

- "Umieszczenie tych fragmentów było warunkiem ukazania się książki postawionym mamie przez ludzi, którzy w ówczesnej „socjalistycznej Polsce” narzucali twórcom obowiązujące treści - zaznacza Krzysztof Moszyński, syn Januszewskiej. - Znacznie łatwiej niż o radzieckim robotniku przyszło mamie pisać o brygadach młodzieżowych, którym Pyza pomaga w pracy. Mimo narzucanej przez władze ideologicznej otoczki, konieczność odbudowy kraju po zniszczeniach wojennych była powszechnie akceptowana. Ja także, za aprobatą Mamy, pracowałem podczas wakacji w „ochotniczych” brygadach Służby Polsce w Nowej Hucie i na Mazurach."

Po namyśle i syn autorki, i wydawnictwo zdecydowali się pozostawić w książeczce „socjalistyczne” fragmenty, jako znak czasów i historyczną pamiątkę.

Serial "Wędrówki Pyzy" troszkę różni się od książkowego pierwowzoru. Autorzy serialu bowiem odeszli od historii i elementów socjalizmu a skupili się głównie na folklorze. I to z mocnym akcentem. Oglądając 13 odcinków, które wyprodukowane zostały w latach 1977-1983, mamy okazję zapoznać się z kulturą i tradycją różnych regionów Polski a także posłuchać wspaniałych piosenek granych na swojską nutę, które są tutaj też mocnym atutem.
Pierwszy odcinek przedstawiający ucieczkę Pyzy, kreśli nam na przykład widok typowej wiejskiej chaty, w innych odcinkach będziemy mogli zobaczyć np. jak się żyje na krakowskim rynku, podziwiać toruńskie pierniki, posłuchać o jaworowych ludziach oraz zobaczyć wiele, wiele innych ciekawych rzeczy.






źródło : Monika Frenkiel (www.czytelnia.onet.pl)